Doğal Yaşama Saygı Biçimi: Vegan Beslenme Nedir?
Vegan beslenme tarzı, her geçen gün daha fazla kişi tarafından tercih edilen bir hayat felsefesi olarak bilinir. Bu beslenme şekli, bir tür katı vejetaryenlik olarak nitelenir. Çevreye ve doğaya saygı duyan vegan kişiler, hayvanları ya da hayvanlardan elde edilen ürünleri tüketmez. Bu bireyler, bitkisel olarak adlandırılan gıdaları ve tohumları tüketme eğiliminde bulunur.
Hemen herkes “Vegan beslenme sağlıklı mı?” sorusunun cevabını merak eder. Bu konuda farklı görüşler bulunur. Kimi uzmanlar yağsız beslenmenin sağlıklı olduğunu savunsa da çoğu doktor vegan beslenen kişilerde vitamin ya da mineral eksikleri yaşandığını belirtir.
Vegan Beslenme Nasıl Yapılır?
Vegan beslenme yapan bireyler, günlük ve planlı şekilde gıda tüketirler. Bu gıdalar arasında sebze ve meyveler, fasulye, bezelye, tohumlar bulunur. Kuru gıda çeşitleri, bitki bazlı ürünler olduğu için vegan beslenen kişiler tarafından büyük oranda yemek olarak tercih edilir.
Veganların kendi içlerinde farklı özelliklere sahip beslenme çeşitleri bulunur. Vegan beslenme tercih edecek kişinin bu türlerden birini seçmesi gerekir;
- Tam gıda vegan diyet
- 80/10/10
- Nişasta çözeltisine dayalı
- Gelişen vegan
- Çiğ diyet
Vegan beslenme tarifleri, büyük oranda sebze, baklagil ve tohum içerir. Sıklıkla tüketilen gıdalar arasında çiya ve keten tohumu, soya fasulyesi, yemişlerden elde edilen sütler, mercimek, taze ve kuru baklalar sıralanabilir. Vegan beslenen kişiler, hayvanlardan elde edilen bal, yumurta ve sütü tüketmez. Bu nedenle badem sütü gibi farklı tip sütleri içerler.
Vegan Beslenmenin Faydaları Nelerdir?
Vegan beslenmenin faydaları var mıdır? Vegan beslenmeyi seçen kişiler diğer kişilere göre daha düşük vücut kitle indeks değerlerine sahiptir. Bunun nedeni hayvan eti tüketmemeleri ile yakından ilişkilidir. Vegan olan kişilerin tükettikleri gıdalar sebze çeşitleri içerdiği için yağ oranı oldukça düşüktür. Vegan beslenen kişilerin daha fit olduğu bilinir.
Vegan beslenme diyetinin besinleri genellikle evde hazırlandığı için daha sağlıklı bir yaşama da katkıda bulunur. Vücudun ihtiyaç duyduğu protein ve yağ, tüketilen tohumlardan elde edilir. Bu sebeple, kişinin kendine diyet programı hazırlaması ve yediği gıdaların besin değerlerine dikkat etmesi gerekir. Uzun süre aç kalmamak ve ara öğünlerde kuru yemişlerin tüketimi sağlık için önemlidir.
Vegan beslenme yeme-içme alışkanlıkları nedeniyle oluşan hastalıkların riskini azaltır. Bu yeme tipi, kan akışını hızlandırır ve böbreklerin daha iyi çalışmasına katkıda bulunur. Kırmızı ve beyaz et tüketen kişilerde görülen rahatsızlıklara yakalanma ihtimalini azaltır. Baklagil ve liflerin sık bir şekilde tercih edilmesi kalp krizine karşı da koruma sağlar.
Hangi Besinlerin Vegan Versiyonu Bulunur?
Günümüzde bazı gıda ürünleri, vegan ve vegan olmayan olarak iki şekilde üretilir. Vegan kahvaltıda yemek için özel olarak üretilen vegan peynir ve soya sütü, bu kişiler için ideal bir tüketim alışkanlığı oluşturur. Vegan beslenme sırasında, hayvanlardan elde edilen süt ve süt ürünleri tüketilmez. Bunun yerine bitkisel kaynaklardan elde edilen sütlerden üretilen yiyecekler öne çıkar.
Çikolata, peynir, yoğurt gibi birçok sütlü ürün badem sütünden üretildiğinde veganların tüketimine uygun hâle gelir. Aynı zamanda vegan diyetini benimseyen kişiler, bal gibi arılardan elde edilen şekerli ürünleri tercih etmez. Bunun yerine vişne, çilek ve gülden yapılan reçeller kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olur.
Vegan beslenme uygulayan kişilerden bazıları sadece çiğ ürünleri tüketir. Bazıları ise sadece belirli zaman aralıklarında yemek yer. Veganlık görüşüne sahip bireyler, sağlık sorunları nedeniyle glutensiz vegan beslenme diyetleri uygulayabilir. Bu tarz kişiler için üretilen glutensiz tahıl ekmekleri ve glutensiz vegan helvalar bulunur. Glutensiz vegan tarifler hindistan cevizi, badem, tarçın ve keten tohumu tozu (yumurta yerine geçer) kullanılarak uygulanır.