Çini Nedir?
Çini, Osmanlı döneminden günümüze kadar devam eden oldukça özgün bir sanattır. Günümüzde de bu sanatı icra eden birçok sanatçı bulunur. Çini örneklerini ise genellikle türbe ve camilerin duvarlarında görebilirsiniz. Bu yöntem ilk olarak saray ve köşklerin iç ve dış cephelerinin süslemek maksadıyla kullanılmıştır. Oldukça ince ayrıntılar barındıran bu sanat aracılığı ile objelere farklı bir form kazandırılır. Özellikle kahvaltı takımı parçaları bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Genellikle mavi, beyaz ve turkuaz tonları karşımıza çıksa da oldukça farklı renklere sahip olan çiniler de mevcuttur. Bu, toprağın pişirildikten sonra boyanması ve şekil alması suretiyle oluşturulan bir Türk el sanatıdır.
Çini Sanatı Nedir?
Çini nedir sorusu bu sanat ile ilk kez karşılaşan bireylerin aklını kurcalar. Çini, türlü teknikler kullanılarak pişirilmiş ve sırlanmış toprağa şekil verilerek oluşturulmuş olan objelerin süslenmesi sanatıdır. Milletlerarası etkileşimde Türk kültürünü yansıtan önemli bir kültürel mirastır. Çini sanatı geçmişten günümüze süsleme amacıyla kullanılır ve özellikle tabaklarda göze çarpar.
Çini yapımı bu sanata özgü malzemeler kullanılarak gerçekleştirilir. yemek takımı başta olmak üzere günlük yaşamda kullanılan birçok nesneye yansıtılmıştır. Özellikle Türk kahvesi fincanları, ayna çerçeveleri ve dekoratif saksılar çini desenlerine sahip olabilir. Ev dekorasyonunda da kullanılan bu objeler bir yandan yaşam alanlarına otantik bir görünüm kazandırırken bir yandan da kültürel değerlerin yaşatılmasına katkı sağlar. Çini deseni ile süslenmiş tabaklar hem dekoratif bir obje hem de işlevsel olarak kullanılabilir.
Çini Sanatı Nasıl Yapılır? Hangi Malzemeler Gerekir?
Çini sanatı yapımında öncelikle kaolen, kum ve tebeşir gibi maddeler karıştırılır ve desenlerin işleneceği objeler oluşturulur. Bu maddelerden oluşan hamur şekillendirilerek kuruması için bir süre bekletilir. Arzu edilen sertliğe ulaşan hamura astarlama işlemi yapılır. Bu esnada hamurun beyaz bir görünüm kazanması daha sonra oluşacak desenlerin göze çarpması açısından önemlidir. Daha sonra sanatın işleneceği parçalar bir gün boyunca fırında pişirilir.
Şekil verme sırasında ve astarlama aşamasında objelerin üzerinde oluşabilecek olan pürüzlü yüzeyler zımpara yardımı ile düzeltilir. Objeler, üzerine karakalem yöntemi kullanılarak desenler çizilmiş olan beyaz bir kağıt ile kaplanır. Daha sonra desenler iğne ile delinir ve kömür tozu ile çini üzerine aktarılır. Son aşamada sanatçıların isteklerine ve hayal gücüne göre değişen renkler kullanılarak zemin içi boyama işlemine geçilir. Boyanan objeler camsı bir sır ile kaplanır ve yeniden pişirilir.
Çini Sanatının Püf Noktaları Nelerdir?
Çini yapımında ilk adım kullanılacak objenin hamurunun yabancı maddelerden arındırılmasıdır. Bu sayede daha uzun ömürlü ve estetik bir eser oluşturulabilir. Aynı zamanda bu sanatın icrası esnasından hamurun makul oranda kurumasını sağlamak için bekleme süresini de doğru ayarlamak gerekir. Ayrıca çini sanatı yapılırken kaliteli bir astarlama malzemesi kullanılmalıdır. Astarlama işlemi bittikten sonra obje yaklaşık 900 derecede pişirilir. Pişirme işlemi yavaş bir şekilde yapılır ve ortalama 1 gün süreyle devam eder.
Desenler ve renkler oluştuktan sonra ürün yeniden sırlanır. Ardından tekrar pişirme işlemine geçilir. Burada dikkat edilecek husus pişirme işleminin kademe kademe yapılmasıdır. Hazırlanan obje ısı ile aniden temas ederse kırılmalar ve çatlamalar görülebilir. Aynı şekilde soğutma işleminin de yavaş yavaş yapılması bu gibi sorunların yaşanmasına engel olur. Siz de bu sanat icra edilerek imal edilmiş benzersiz sofra ürünlerini Trendyol’da kolayca satın alabilirsiniz.