Viyola

Viyola, diğer müzik aletlerine nazaran fazla çeşitliliğe sahip değildir. Viyola çeşitleri, çoğunlukla enstrümanın ağaç türüne ve boyutuna göre birbirinden ayrılır. Bu faktörlerin dışında viyolaları birbirinden ayıran unsurlar da mevcuttur. Farklı viyola modelleri arasından kendi beğeninize ve kullanımınıza uygun olan bir seçenekte karar kılabilirsiniz.

Klasik viyola çeşitleri, oldukça rağbet gören seçenekler arasındadır. Bu modeller, hemen her yaştan müzisyen tarafında tercih edilebilir. Özellikle klasik müziğe ilgisi olan bireylerin kullanımına uygun bir enstrümandır. Çocuklarını müzik konusunda yetiştirmek isteyen ebeveynler, öğretmenler ve performans sanatçıları da bu enstrümanın klasik versiyonlarından birini seçebilirler. Çoğunlukla büyük orkestralarda, armoni eşliğinin orta partilerini seslendiren bu müzik aleti, küçük gruplar tarafından da kullanılabilir.

Tek başına çalınmaya da müsait olan bu enstrümanı kullanmak için bir gruba ihtiyacınız yoktur. Solo çalışmalar yapan sanatçılar veya müziği meslek değil, hobi olarak değerlendirenler de manuel viyola çeşitlerine yönelebilirler. Bu çalgı; evde, stüdyo kayıtlarında, açık ve kapalı mekânlarda, sahnede, okulda ve aklınıza gelebilecek daha birçok alanda kullanıma uygundur. Satın aldığınız bu enstrümanı dilerseniz kendinize ve sevdiklerinize bir müzik ziyafeti çekmek ya da büyük orkestralarda armoniye eşlik etmek için çalmanız mümkündür.

Bu müzik aletinin klasik versiyondan farklı bir modeli de mevcuttur. Yaylı çalgılar arasında görmeye alışık olmadığımız elektro model, viyolaya bambaşka bir hava katar. Elektro viyolaların dikkat çeken özelliklerinin başında tasarımları gelir. Bu enstrüman, klasik versiyonundan çok daha farklı bir görünüme sahiptir. Elektro modellerin çoğunlukla büyük bir gövdesi bulunmaz. Enstrümanın gövdesi, sadece teller ile sapı tutacak ve müzisyenin çenesini yaslayabileceği bir alan bırakacak şekilde hazırlanır. Ek olarak gövdenin üzerinde küçük bir tuş takımı yer alır. Bu tuşları kaydırarak dilediğiniz tonu yakalamanız ve ara sesler oluşturmanız mümkündür.

Elektro modeller, pil ile çalışır. Müzik aletinde kullanılan pilin kapasitesi, genellikle 9 V olarak belirlenir. Bu ürünlerin çoğunda sessiz mod mevcuttur. Yani dâhilî kulaklıklar sayesinde çaldığınız müziği sadece sizin duymanız mümkündür. Dolayısıyla bu müzik aleti, apartman gibi toplu konutlarda veya öğrenci yurdu benzeri paylaşımlı alanlarda yaşayan bireyler için kurtarıcı bir seçenektir. Bu ürün yardımıyla dilediğiniz zaman ve istediğiniz yerde pratik yapma imkânınız olur.

Viyola modelleri arasında dikkat çeken bir unsur da renk çeşitleridir. Diğer yaylı müzik aletleri gibi bu çalgı da çoğunlukla doğal ağaç renginde bırakılır. Cilalarla parlatılan bu aletlerde kahverenginin yüzlerce tonunu bulmak mümkündür. Kızıl kahve, bu müzik aletinde yaygın olarak tercih edilen bir tondur. Bu rengi, koyu kahve tonları takip eder. Yer yer siyahlıkları bulunan koyu kahverengi viyola modelleri, klasik tercihlerdendir. Sarıya çalan açık kahverengi seçenekler ise koyu tonlardan hoşlanmayanların yönelebileceği alternatifler arasında yer alır.

Viyola çeşitleri arasında kahve tonlarının yanı sıra farklı renkler de görülebilir. Örneğin beyaza çalan krem rengi modeller, son derece şık ve sıra dışı görünür. Farklılıktan hoşlanan ve beyazın masumiyetini sahne performansına taşımak isteyen bireyler, bu açık rengi tercih edebilirler. Son olarak elektro seçeneklerde ise doğal ağaç renginden ziyade siyah modellerin çoğunlukta olduğunu görmek mümkündür.

Viyola çalgısı, yaylılar arasında farklı özellikleriyle ön plana çıkar. Yaylı çalgılar, viyolanın da içinde bulunduğu bir müzik aleti ailesidir. Bu aletler; tel dizilimleri, akorları ve imalat özellikleri bakımından birbirinden ayrılır. Bu anlamda viyolanın kendisine has niteliklere sahip olduğunu söylemek mümkündür.

Viyola özelliklerinden başlıcası, alto tona sahip olmasıdır. Bu nedenle enstrüman, Fransızcada alto olarak da bilinir. Diğer yaylı çalgılardan keman, soprano; çello olarak bilinen viyolonsel ise tenordur. Alto, en kalın kadın sesi olarak bilinir. Aynı zamanda çocuk seslerinin en pes tonudur. Dolayısıyla viyola, ses özellikleri bakımından keman ile çellonun arasında yer alır. Kemandan kalın, çellodan daha ince bir sese sahiptir. Eğer siz de alto bir yaylı enstrüman çalmak isterseniz bu müzik aletine yönelebilirsiniz.

Viyolanın alto ses özelliğinde olması, akorunun da farklılaşmasına neden olur. Çünkü bu ses tonlarının her biri, farklı bir anahtara sahiptir. Dolayısıyla porte üzerinde farklı bir çizgiye konumlanır. Alto sesler, do anahtarını kullandıkları için notaları üçüncü çizgiye yazılır. Bu nedenle viyola telleri do akorduyla başlar. Toplam 4 adet tele sahip bu enstrümanın aralıkları, beş seslidir. İkinci tel sol, üçün re ve sonuncusu ise la notasına göre akort edilir.

Bu enstrümanın imalatında kullanılan ağaçların alto sese uygun olarak seçilmesi ve işlenmesi gerekir. Müzik aletinin gerçek ağaçtan yapılması oldukça önemlidir. Geçmişte bu çalgının imalatı için söğüt ve ahlat ağacı denenmiştir. Ancak en başarılı sonuçlar, akçaağaç ile alınmıştır. Geçmiş yüzyıllardan itibaren birçok viyolanın üst tahtasında ladin, alt ses tablosu için akçaağaç tercih edilmiştir.

Müzik aleti yapımında pek görülmeyen kavak ağacı da viyola imalatında kullanılır. Bu ağacın tercih edilmesinin belli başlı sebepleri vardır. Bunlardan ilki, kavağın yumuşak dokulu olmasıdır. Böylece sesi hemen yansıtmaz. Ses dalgaları, sert bir zemine çarpıp tiz şekilde geri dönmez. Bilakis yumuşak dokuyla karşılaştıkları için hafif bir gömülme yaşarlar. Kavak ağacı, sesi bir miktar boğabilir. Bu yolla alto ses karakterini yansıtma becerisi yüksek olur. Aynı zamanda söz konusu yumuşak yapı, alt ses tablolarının kalınlığının kolaylıkla değiştirilmesine de yardımcı olur. Bu sayede müzik aletinin uğrayabileceği deformasyonlar, yüksek oranda önlenir. Yani kavaktan yapılmış bir viyola hem doğru sesi verir hem de kullanım ömrü uzundur.

Viyola, boyut olarak keman ailesi müzik aletlerinin ikinci üyesidir. Kemandan biraz büyük, çellodan daha küçüktür. Bu nedenle büyük keman, viyola için duyabileceğiniz isimlerden biridir. Viyola boyları, çoğunlukla 38 cm’den başlar. Gövde uzunlukları baz alındığında genel olarak viyola boyutlarının 41 ila 45 cm civarında olduğu söylenebilir.

Bu yaylı enstrümanın en küçük boyutu, 12 inçtir. 12 inç, 305 mm’ye tekabül eder. Aslında bu müzik aletinin 15 inçe kadar tüm boyları, öğrenci viyolası olarak geçer. Çünkü bu ürünler, enstrümanın standart boyutundan küçüktür. Kemana daha yakın bir ebata sahiptir. Dolayısıyla kemandan viyolaya geçişte kullanılırlar. Bu küçük müzik aletleri, sürecin daha konforlu ve zevkli geçmesine yardımcı olur.

İkinci geçiş boyutu, 13 inçtir. 330 mm uzunluğa sahip olan bu enstrümanlar, daha deneyimli müzisyenler tarafından satın alınabilir. 13 inç; yaşı daha büyük, kol ve parmakları uzun bireylerin de tercih edebileceği bir geçiş boyudur. En az 12 inç kadar konforlu bir geçiş süreci yaşamanızı sağlar.

Geçiş enstrümanları arasındaki en büyük boyut, 14 inçtir. 355 mm’ye denk gelen bu ebat, müzisyende neredeyse standart bir viyola çaldığı hissini uyandırır. Bu enstrüman, büyük viyolaları çalmak isteyenler için ideal bir geçiş ürünüdür. Örneğin şu an 4/4 tam boy, 35 cm, standart bir keman çalıyorsunuz. Çalmak istediğiniz viyola boyu ise 16 ila 17 inç civarında olsun. Bu durumda hâlihazırda çalmakta olduğunuz keman ile neredeyse aynı boyda olan 14 inç viyolayı tercih edebilirsiniz. Bu sayede tutuş zorluğu yaşamaz ve ilk etapta boyut farkına odaklanmazsınız. Keman ile viyolanın enstrümantal farklarını çözmeye yoğunlaşabilirsiniz. Bu süreci tamamladıktan sonra büyük bir viyolaya geçiş yapıldığında öğrenilmesi gereken tek şey, doğru pozisyonu bulmak olur.

Bu müzik aletinin standart boyutlarından en küçüğü 15 inçtir. 15 inç viyolanın boyu, 380 mm’ye tekabül eder. 15 inç, tıpkı keman gibi omuz üzerinde çalınan bir enstrüman için oldukça ideal bir ölçüdür. Bu çalgı, keman gibi yaş gruplarına ayrılmaz. Ancak 10 yaşından büyük çocuklar, bu boyuttaki viyola çeşitlerini kullanabilirler. Bu müzik aletinin 15 inçlik versiyonu; sadece çocuklar ve gençler için değil, yetişkinler için de uygun bir seçenektir.

Söz konusu enstrümanın üretildiği diğer bir boyut, 16 inçtir. Bu boyutun hemen yanında 16,5 inç modelleri görmek mümkündür. Özellikle 16,5 inç, yaygın bir viyola boyudur. 16 inç modeller, 406 mm uzunluğundadır. 16,5 inç enstrümanların ise 42 cm boyunda olduğunu söylemek mümkündür. 16 ve 16,5 inç, birçok yetişkinin rahatlıkla kavrayabileceği boyutlardır. Bu modellerin hâkimiyeti, biraz daha büyük seçeneklere göre kolay sayılır. Standart bir viyola almak isteyen ve aynı zamanda konforuna da düşkün olan bireyler, bu iki boyuttan birini tercih edebilirler.

Yaygın olarak kullanılan modeller arasındaki en büyük boy, 17 inçtir. Bu boyuttaki ürünleri genellikle iri bir vücut yapısına sahip olan ve büyük enstrümanlar üzerinde hâkimiyet kurabilecek deneyimi bulunan müzisyenler tercih eder. Dikkat çeken ve göz dolduran bu modeller, sahne alan müzisyenler tarafından kullanılmak için de idealdir.

Aktif viyola sanatçıları bu enstrümanın aksesuarlarına sık sık ihtiyaç duyar. Bu aksesuarlar arasında öncelikle enstrüman parçaları yer alır. Bunlardan ilki, viyola telidir. Gitar ve bağlama gibi mızraplı çalgılar da dâhil olmak üzere telli müzik aleti kullanan kişilerin tamamı, bu aksesuara ihtiyaç duyar. Çünkü sık kullanılan tellerin aşınma veya kopma riski bulunur. Paket hâlinde satılan teller yardımıyla yeni bir viyola almak zorunda kalmazsınız. Yalnızca hasarlı teli değiştirerek enstrümanınızı kullanmaya devam edebilirsiniz.

Enstrümanınız için değiştirmek isteyebileceğiniz bir diğer parça yaydır. Viyola yayları, kullanıma bağlı olarak aşındığında teller ile doğru sürtünme düzeyini yakalayamazlar. Bu durumda konforsuz bir kullanım deneyimi ve müzisyeni tatmin etmeyen sesler oluşur. Viyola yayını değiştirmek istediğinizde sadece bu parçayı satın almanız mümkündür.

Eski performansını kaybeden yayları her zaman değiştirmek zorunda olmadığınızı bilmenizde de fayda vardır. Çoğu durumda sadece reçine takviyesi yapmak yeterli olur. Kaliteli bir yay reçinesi satın alıp düzenli aralıklarla kullandığınız takdirde yayınızı uzun yıllar ilk günkü performansında kullanabilirsiniz.

Değiştirilebilir özellikteki diğer bir viyola parçası ise yastıktır. Çenelik olarak da bilinen viyola yastığı, konforlu bir çalma deneyimi için önemlidir. Eğer enstrümanınızın üzerindeki yastıkla rahat edemiyorsanız yenisini almayı deneyebilirsiniz. Kendinize en uygun çeneliği bulana kadar deneme-yanılma yöntemini kullanabilirsiniz.

Müzik aletinin parçalarının dışında sıklıkla kullanılan aksesuar, kutudur. Viyola kutusu, özellikle enstrümanını sürekli yanında taşıyan kişiler için şarttır. Viyola kutuları, çoğunlukla sert malzemeden imal edilir. Siyah renkleriyle dikkat çeken bu kutular, taşıma sırasında müzik aletinizin deforme olmasını önler. Bu anlamda performans sanatçılarının dayanıklı bir kutuya sahip olmaları gerektiği söylenebilir.

Performans sanatçıları için kullanılması önerilen bir aksesuar da askıdır. Her ne kadar viyola, gitar gibi askı yardımıyla omuza asılıp çalınmasa da bu aparat, enstrümanın taşınmasına yardımcı olur. Örneğin performans sırasında ara vermeniz gerektiğinde müzik aletinizi elinizde tutmak yerine omzunuza asarak dinlenebilirsiniz.

Viyola için kullanabileceğiniz son aksesuar ise kulaklıktır. Elektro modeller için geçerli olan bu aksesuar, müzik sesinin dışarı yayılmasını önler. Bu sayede sessizce pratik yapabileceğiniz gibi bir sevdiğinize özel müzik ziyafeti vermeniz de mümkündür. Sadece onun duyabileceği parçalar çalarak modern bir serenat yapabilirsiniz.

Viyola müzik aleti alırken öncelikle zevk, istek ve ihtiyaçlarınızı doğru belirlemeniz gerekir. Bunun için klasik manuel viyola mı yoksa elektro modellerin mi ilginizi çektiğini belirlemeniz gerekir. Bu soruya cevap verdikten sonra enstrümanın boyutuna karar verilmelidir. Bu kararı verirken dilerseniz bir bilene veya müzik öğretmeninize danışabilirsiniz. Vücut yapınıza, kol ve parmak uzunluğunuza, reflekslerinize ve deneyiminize göre bir seçim yapmanız mümkündür.

Üçüncü adım ise çalgının imal edildiği ağacı seçmektir. Viyolanızın ağacının alto ses tonuna uygun olduğundan ve kolay aşınmayacağından şüphe duymamalısınız. Ağaç seçiminin yanında enstrümanın el yapımı olmasına özen göstermeniz de önemlidir. Böylece çok daha kaliteli ve nadide bir müzik aletine sahip olabilirsiniz.

Viyola seçimindeki son adım ise görünüştür. Bu enstrümanlar aşağı yukarı aynı tasarıma sahiptir. Ancak renk tonları değişkenlik gösterir. Özellikle el yapımı ve doğal ağaçtan imal edilen ürünlerin rengi asla birbirini tutmaz. Müzik aletinin üzerindeki renk yansımaları ve gövdesindeki damarlı görünüm, seçim yapmanıza yardımcı olur. Gözünüze en çok hitap eden rengi de belirledikten sonra tek yapmanız gereken, aleti kontrol etmektir.

Enstrümanınızın doğru tonda üretildiğine emin olmak için birkaç nota basmanız gerekebilir. Müzik kulağınıza güveniyorsanız bu işlemi doğrudan kendiniz gerçekleştirebilirsiniz. Daha az deneyime sahip olan veya işini sağlama almak isteyen bireyler ise bir akort cihazından yararlanabilirler. Tüm teller doğru sesleri çıkarıyorsa, enstrüman ideal tondaysa, yay kaliteli ve yastık konforluysa doğru bir seçim yapmışsınız demektir.

Viyola fiyatlarının oldukça geniş bir yelpazeye dizildiğini söylemek mümkündür. Yeni başlayanlar, küçük çocuklar veya müziği dinlendirici bir hobi olarak icra edenler; uygun fiyatlı modellere yönelebilirler. Bu ürünler, müziğe ilgi duyan her bireyin bütçesine uygundur. Ancak bu fiyatı 9’a hatta 10’a katlayan ürünler de mevcuttur. Yüksek fiyatlı grupta yer alan bu viyola çeşitleri, profesyoneller ve bu işi meslek edinmiş kişilerin tercihine uygundur.

Sıklıkla tercih edilen viyola enstrümanlarının fiyatları, bu iki ucun tam ortasında yer alır. Bu ürünler, bütçesini kaliteli bir müzik aleti için ayarlamış olan herkesin satın alabileceği seçeneklerdir. Viyola çeşitlerinin düşük, orta ve yüksek fiyatlı olarak ayrılmasının sebepleri arasında imalatında kullanılan ağaç türü, markası, tel kalitesi ve el yapımı olup olmaması gibi faktörler bulunur. Sizin de tüm bu değişkenleri içeren, birbirinden farklı yüzlerce viyola modelini Trendyol üzerinden inceleyebilir ve ihtiyacınıza uygun olan enstrümanı güvenle satın alabilirsiniz.