Karekod okuyucular bir karekod içerisinde kodlanmış bilgileri bilgisayar ortamına aktaran cihazlardır. Bu cihazların içerisindeki mekanizma; bir ışık kaynağı, mercek, optik darbeleri elektrik sinyaline çeviren sensör ve tutma kolundan oluşur. Karekod okuyucu çeşitleri, toptan ve perakende satış yapan kuruluşlarda, endüstride, depo ve stok yönetimi alanında yoğunlukla kullanılır. Kısa ifadesi ile karekod reader; eşyaların ya da ürünlerin bir sistem içerisinde takip edilmesini sağlar. Bu cihazlar finanstan kargo takibine, fatura okumadan basın yayın alanına kadar çok geniş bir yelpazede kullanılır.
Karekod sisteminin başlangıcı Japonya’ya dayanır. Sistem, sağladığı kolaylıklar nedeniyle zamanla tüm dünyada yoğun olarak kullanılmaya başlanmıştır. Hatta teknolojik yeniliklerle bu cihazlar, karekod okuma ve tarama işlemlerinin yanı sıra barkod yazdırmaya da imkân verir. Karekod okuma günümüzde de ticaret alanında faaliyet gösteren küçük işletmelerden büyük kuruluşlara kadar her yerde kullanılır. Hayatı kolaylaştıran ve özellikle stok durumlarını kontrol etmeyi sağlayan bu teknolojik cihazlar, farklı özellik ve tasarımlarla hayata geçirilmiştir.
Karekod okuyucuların çalışma prensibi, genellikle kod içerisinde yer alan çizgilerin ve desenlerin elektrik sinyallerine dönüştürülmesi ve özel yazılım ile bu sinyallerin rakam veya karakterlere çevrilmesine dayanır. Karekod okuyucular kodları okuyarak belleğine alır ve bu grafiksel bilgileri elektronik ortama aktarır. Ardından bu bilgiler bilgisayarlarda ya da terminallerde çözümlenerek işlemler gerçekleştirilir. Karekod okuyucu çeşitleri genel ifade ile 5 grupta toplanır. Bunlardan ilki 2D okuyucu çeşitleridir. Bu okuyucular 2 boyutlu şekilde tasarlanmıştır. Ürünlerini kullanım alanları sensöre ve çalışma prensibine göre farklılık gösterir. Bu modeller özellikle satış stantlarında sıklıkla kullanılır. Sağlık sektöründe de genellikle 2D karekod okuyucu çeşitleri kullanılır. Küçük işletmeler ve eczaneler karekod okuyucu olarak genellikle bu cihazları tercih eder.
Bir diğer okuyucu çeşidi de kablolu karekod okuyucu türleridir. Bu ürünler işletmelerin büyüklüğüne ve faaliyet gösterdikleri alana göre değişir. Kablolu ürünler, kullanımları sırasında bip sesi çıkarır. Kablosuz karekod okuyucu türleri ise, kablolulara nazaran daha geniş ve esnek kullanım alanına sahiptir. Konulduğu noktada fazla yer tutmaz, müsait olan her yerde kullanılabilir. Üstelik ürünlerin ebatları ve şekilleri bu karekod okuma işlemini gerçekleştirme noktasında sorun oluşturmaz. Bu türde de ürünlerin geçişi esnasında ses çıkar ve ürün takibi daha da kolaylaşmış olur. Bluetooth karekod okuyucu olarak da adlandırılan bu okuyucu türü günümüzde yaygın kullanılan modellerden biridir.
Bunların yanı sıra çoklu karekod okuyucu çeşitleri de içerisinde pek çok karekodun olduğu paketlerin okunmasını sağlar. Tek seferde tüm karekodları okumaya yarayan bu teknoloji 2D okuyucular gibi genellikle ilaç sektöründe kullanılır. Ecza depolarında yapılan stoklar bu teknoloji ile takip edilir. Gelişmiş çoklu karekod okuyucu türleri çoğu zaman paketlerinin üzerine sarılı naylonlardan etkilenmez. Bu karekod türleri naylon ya da bandaja rağmen birden fazla karekodu rahatlıkla okuyabilir.
Wi-Fi karekod okuyucu ise kullanıcıların bir kablosuz ağa bağlanırken telefonlarına okuttukları teknolojiyi ifade eder. Özellikle işletim sistemi geliştiricileri bu yeni özellikle ağ paylaşımını kolaylaştırmayı hedefler. Örneğin Google Android Q ile birlikte, kullanıcıların oluşturdukları QR kodunu yakınları ile paylaşarak kablosuz ağa bağlanmalarını kolaylaştıran bu teknolojiyi hayata geçirmiştir.
Bilindiği gibi karekod akıllı telefonlar tarafından da okunabilen 2 boyutlu bir barkod sistemidir. Bu barkodun üzerinde 4000’den fazla karakter kodlanmıştır. Kullanıcılar, kodlar vasıtasıyla metinleri görüntülemek, URL açmak, mesaj ve metin oluşturmak gibi işlemleri yapabilir. Teknolojinin de gelişmesi ile birlikte artık karekod tarayıcı cihazların yanı sıra bu işlemi gerçekleştirmek için akıllı telefonlardan da yararlanılır. Hemen hemen her akıllı telefon karekod okuyucu olarak kullanılabilir. Hangi işletim sistemine sahip olursa olsun telefona indirilecek QR karekod okuyucu uygulamalar bu işlemi yapmaya imkân verir. Android karekod okuyucu uygulamalar geliştirdiği gibi iOS işletim sistemine sahip cihazlar da benzer uygulamalara sahiptir.
Öte yandan akıllı telefonların yanı sıra bilgisayar kameralarını kullanarak da karekod okuma işlemi gerçekleştirilebilir. Günümüzde yeni sürümlerde daha yaygın olmak üzere birçok web tarayıcısı web kameralarını kullanarak karekod tarama işlemini gerçekleştirir. Tarayıcıda bulunan karekod okuyucu PC ekranına verileri yansıtır.
Ayrıca artık kartvizitler de teknolojideki bu gelişmeler göz önünde bulundurularak dizayn edilir. Üzerinde sadece karekodların bulunduğu kartvizitler, akıllı telefonlara ya da kartvizit karekod okuyucu özelliği bulunan cihazlara tutulduğunda kart üzerindeki isim telefon numarası ve diğer bilgiler ekrana yansıtılmış olur. Kitap ve diğer yayıncılık faaliyetleri için karekod uygulaması da özellikle dijital kitap okuma serüveninde kullanılır. Telefonlara ya da tabletlere kurulacak olan kitap karekod okuyucu programlar sayesinde bu kodlardaki verileri dijital platformlara aktarmak mümkündür. Kullanıcılar kod içerisine tanımlanmış görüntüleri izleyebilir, kitabı okuyabilir, bazen MP3 ses dosyalarına bile erişebilir. Karekod okuyucuyu ürüne tuttuktan sonra kişilerin erişebileceği dosyaları karekod yazanlar belirler.
Karekod okuyucu fiyatlarını bu cihazların teknik özellikleri belirler. Özellikle farklı tarama mesafelerinde işlem yapabilen karekod okuyucuların fiyatları diğerlerine göre daha farklıdır. Bazı cihazlar 500 mm ve daha fazla uzaklıkta okuma işlemini gerçekleştirebilir. Bu mesafe arttıkça barkod okuyucunun fiyatında da artış görülür. Öte yandan ürün taramalarının ve karekod okumanın yapıldığı alandaki genişlik de fiyatı etkileyen diğer bir faktördür.
Yeni nesil okuyucular; ürünler sisteme taradıktan sonra verileri kablolu ya da bluetooth karekod okuyucu aracılığı ile yansıtır. Yine karekod okuyucularında ışık kaynağının şekli de cihazların fiyatını etkiler. Özellikle LED ışık teknolojisine sahip olan cihazların fiyatı diğerlerine göre daha farklıdır. Bazı karekod okuyucular telefon bağlantılı olarak faaliyet gösterir. Mağazalarda ve süpermarketlerde sıklıkla karşılaşılan bu karekod okuyucular kullanıcıların hayatını büyük oranda kolaylaştırır. Son teknolojik ekipmanlar olduğu için bu ürünlerin fiyatları da diğerlerine göre farklıdır.
QR kod uygulaması endüstri ve üretim sektörünün yanı sıra günlük hayatın birçok noktasında da karşılaşılan bir teknoloji olmuştur. Bilgi almak, telefon üzerinden verilere ulaşabilmek, reklam ve ilan panolarının detaylarına erişmek, restoran menülerini görebilmek, web sitelerindeki detaylara erişmek için bile karekod uygulaması kullanılır. Hatta bazen tişört başta olmak üzere bazı giyim ürünlerinin ve aksesuarların üzerinde de bu koda rastlamak mümkündür. Günümüzde kullanıcılar telefonlarına basit bir uygulama yükleyerek ya da mevcut işletim sistemleri içerisindeki uygulamaları kullanarak karekod okuma işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebilir.
Karekod okuyucu sistemler dünya üzerinde pek çok bürokratik işlemin hızlı gerçekleşmesi için de kullanılır. Örneğin finans ve muhasebeden, gizli evrak ve bilgilerin taramasına, fatura sistemlerinden kargo gönderimine kadar farklı alanlarda karekod sisteminden yararlanılır. Firmalar karekod okuyucu cihazları faaliyet gösterdikleri sektöre uygun şekilde tercih etmelidir. Bu yüzden karekod okuyucu almadan önce kullanım amaçları doğru şekilde belirlenmeli ve bu doğrultuda donanım unsurları bilinerek satın alınmalıdır. Örneğin bir ilaç deposunda kullanılacak çoklu karekod okuyucu efektif sonuçlar doğururken küçük bir market için 2D karekod cihazları yeterli olacaktır. Farklı karekod okuyucu çeşitlerine Trendyol üzerinden erişebilirsiniz.