Aydınlatma sektörünün her alanında kullanılan LED, temel olarak basit bir ampul modelidir. Yaydığı canlı ve parlak ışıkla son derece beğeni kazanan bu ürün, LED nedir ve nasıl çalışır gibi soruları da beraberinde getirir. Türkçesi ışık yayan diyot anlamına gelen LED, light emitting diode sözcüklerinin kısaltılmasından oluşur. LED ışık, adından da anlaşılacağı üzere akımın yalnızca bir yönden geçmesini sağlayan bir diyot türüdür. Basit bir yarı iletken devre elemanı olan diyot, yapısındaki pozitif ve negatif yük taşıyıcılar üzerinden akımı iletir. LED aydınlatma, işte bu basit çalışma prensibiyle ışık oluşturur. Kullanım alanı, şekil, renk gibi unsurlara göre birbirinden ayrılan LED çeşitleri bulunur.
LED aydınlatma sektörünün olmazsa olmaz ampul çeşitleri arasında yer alır. Boyut ve tip olarak klasik ampullerden ayrılan bu ürün, ilk olarak 1927 yılında ortaya çıkar. Rus mucit Oleg Losev üretilen ilk LED, bu ampul modelinin atası olarak kabul edilir. O yıllardan itibaren ticaretten günlük hayata kadar kullanılan LED ampul, iç ve dış mekânda farklı aydınlatma ihtiyaçlarına yanıt verir. İç mekânda şık avizelerde bile kullanılan LED, dışarıda trafik göstergelerini aydınlatmak için tercih edilir.
LED ne demek sorusunun en basit cevabı, ışık yayan tek yönlü bir devre olarak verilebilir. Basit devre elemanlarından olan diyot, farklı durum ve göstergelere göre akımı ileterek ışık oluşmasını sağlar. İşte bu iletim aşaması LED nasıl çalışır sorusunun cevabıdır. Bu farklı ampul modeli, elektrolüminesans sayesinde çalışır. Diyot üzerinde yer alan pozitif ve negatif yüklü yarı iletkenlerin birleştiği noktada elektron alışverişi gerçekleşir. Bu tepkime sırasında da ışık açığa çıkar.
LED aydınlatma çeşitleri, basit çalışma prensibiyle güçten tasarruf ederken aydınlatma ihtiyacını büyük ölçüde karşılar. Tek yönlü akım geçişi sağlayan diyotlar, geniş renk seçenekleriyle birbirinden ayrılır. LED aydınlatma, milyonlarca renk üretmenin yanı sıra farklı sıcaklıklara sahip beyaz ışık da yayabilir. Bilgisayar teknolojilerinde sıklıkla kullanılan RGB LED, bunlardan biridir. RGB standardında her harf farklı bir rengi temsil eder. RGB ampuller; tek başına mavi, kırmızı ve yeşil renklerde ışık yayabilir.
Işık yayan diyotlar, kullanım alanlarına ve şekillerine göre de birbirinden ayrılır. LED şerit çeşitleri, iç mekân aydınlatmasında sıklıkla kullanılır. 12V gerilimle çalışan şerit LED, akım limitleyici dirençlere sahiptir. Buna benzerliğiyle öne çıkan SMD LED, devre üzerine lehimlenerek kullanılır. Plaka görünümünde olan bu LED modelinde aktif ışık saçan çip bölümleri bulunur. Power LED, yüksek güce sahip olmasıyla ortam aydınlatmasında en popüler modellerden biridir. İnfrared LED, gözle görülmeyen kızılötesi ışınlar yayar.
LED aydınlatma seçenekleri farklı güç tüketimleri ve boyutlarıyla son derece geniş kullanım alanlarına sahiptir. Kızılötesinden RGB renklere kadar birçok LED ışık hem aydınlatma hem de uyarı ihtiyacını karşılar. İç ve dış mekânda kullanıma uygun olan LED, özellikle trafik düzenlemesi için sıkça tercih edilir. Bu duruma örnek olarak çeşitli köprü ve tünel girişlerinde bulunan hız uyarı ekranlarının LED’lerle ışıklandırılması verilebilir.
LED kullanımı teknolojik ürünlerde seçimleri yönlendiren özellikler arasındadır. Bilgisayar satın alma aşamasında RGB; klavye, mouse, kasa özelliğine sahip ürünler sıkça ilgi görür. Ayrıca monitör ve televizyon ekranlarında renk ve efektleri gerçekçi hâle getirmek için LED arka aydınlatma kullanılabilir. Televizyon kumandalarında uzaktan kontrol gözle görülmeyen infrared LED’ler sayesinde gerçekleştirilir. İç mekânda aydınlatma için LED’lerin değişmez bir yeri bulunur. Klasik ampullerden şerit tarzında abajurlara kadar çok sayıda LED modeli bulunur. Farklı kullanım alanlarına uygun kaliteli LED lamba çeşitlerine Trendyol’dan avantajlı fiyatlarla ulaşabilirsiniz.